Są głównie wynikiem „pracy“ lodowców, śladem ich pobytu w tutejszych górach. Wszystkie z wyjątkiem krasowego Tichého plesa pod Širokou to skutek ich działalności. Lodowce mocno nadszczerbiły granitowe skały, zbudowały groble i tamy ze skał, kamieni, ziemi i żwiru.

 

 

Po zniknięciu ostatniego lodowca wytworzyło się w Tatrach sporo jeziorek. Na pewno było ich wtedy znacznie więcej niż teraz. Z upływem czasu jednak ich liczba zmalała. Z jednych już dawno po przerwaniu morenowych nasypów i grobli woda zniknęła. Inne zarosły roślinami tworzącymi torf. Do takich na przykład zaliczyć można wielkie jezioro u zbiegu Veľkej i Malej Studenej doliny, którego wały ziemne zniszczył nieznany kataklizm przyrodniczy lub martwe jeziorka w okolicy Štrbské pleso, gdzie miejsce wody zajęła bujnie rosnąca roślinność i różna wegetacja. Do innych jeziorek dostały się głazy i kamienie ze zwietrzałych skał i piargów, powodujące raz szybsze, innym razem wolniejsze zasypywanie jeziorek. I tak też zanikają. Jak Dlhé pleso z Velickej doliny, które corocznie się zwęża się i raz z całą pewnością zniknie. W 1940 r. ogromna lawina skał i kamieni, która oderwała się z północnej ściany Javorového štítu zasypała większą część Žabieho plesa.

 

Nie bez wpływu na stan jezior mają również czynniki klimatyczne i działalność człowieka.
Z krajobrazu Tatr Wysokich znikają powoli całoroczne rezerwuary jeziorek, którymi były wielkie pola firnowe i które zwłaszcza w letnich miesiącach były źródłem wody w górach.
     

Nic więc dziwnego, że znikają jeziorka jak np. w końcu ubiegłego wieku Lievikové pleso pod Lomnickým štítom lub dwa z trzech Slavkovských plies, które teraz tylko sporadycznie napełniają się niewielką ilością wody. I jeszcze wiele innych cierpiących niedostatkiem wody. Świat tatrzańskich jezior naruszył swoim wtargnięciem do przyrody człowiek. Dewastacja środowiska naturalnego pasterstwem wyraźnie naruszyła reżim wodny i klimat wielu dolin. Budownictwo na morenach Štrbské i Skalnaté pleso naruszyło równowagę, stabilność i nieprzepuszczalność naturalnych wałów jeziornych i spowodowało, że Skalnaté pleso zmieniło się obecnie na okresowe moczary.
    

Trudno już dziś określić dokładnie, ile jezior morenowych występuje teraz w Tatrach. Może jest ich wszystkich 100-160. Niektóre z nich są pojedyńczo rozrzucone po dolinach, inne leżą znów blisko siebie. Najwięcej ich można widzieć w Veľkej Studenej doline, bo prawie 20.

 

/W.Oszczęda/