Osada Gorzałków powstała w ścisłym połączeniu gospodarczym z Opocznem. Nie ma dokładnych danych historycznych wskazujących na konkretny rok powstania wsi Gorzałków, ale pierwsze przesłanki można wiązać z rozwojem osadnictwa w regionie opoczyńskim, które sięga XII wieku. Między innymi decyzjami króla, mieszkańcy Gorzałkowa musieli dbać o mury miejskie.
W okresie międzywojennym Opoczno było stolicą powiatu. Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 29 grudnia 1924 roku (sygnowanej przez ówczesnego premiera, Władysława Grabskiego, autora reformy walutowej, która zastąpiła markę polską polskim złotym) Gorzałków został włączony w granice administracyjne miasta.
Do Opoczna przyłączono wtedy również osadę Olgino, przysiółek opoczno oraz część majątku Starostwo Opoczyńskie, takie jak Wójtowszczyznę, Zarębszczynę, młyn Groblę, a także staw i plac - ogród przy ulicy warszawskiej. Rozporządzenie weszło w życie 29 grudnia 1 stycznia 1925 roku.
Według spisu z 1921r. Mieszkało tu 7224 osoby w tym 3374 Żydów, co stanowiło 46,7% ogółu. Pomimo dotychczasowej kilkusetletniej współzależności oficjalne włączenie Gorzałkowa w granice miasta było decyzją czysto polityczną. Władza miasta chciała w ten sposób zwiększyć o około 1200 osób liczbę ludności katolickiej w ogólnej liczbie mieszkańców miasta. Wówczas katolicy znacznie przewyższali liczebnością ludność żydowską.
W okresie II wojny światowej Niemcy utworzyli w Opocznie getto, do którego zwieziono ludność żydowską z okolicznych miejscowości. Hitlerowcy praktycznie całkowicie unicestwili Żydów z Opoczna i okolic wywożąc ich do obozu zagłady w Treblince, a Gorzałków został wyłączony z granic miasta.
Jednakże już w Rzeczpospolitej Polskiej pod koniec lat 40. XX wieku (PRL formalnie powstał 22.07.1952r.) władze lokalne przywróciły administracyjnie obszar Gorzałkowa do Opoczna. Warto podkreślić, że Gorzałków zachował swoją odrębną tożsamość, nawet po przyłączeniu do miasta. Do dziś mieszkańcy tej części Opoczna kultywują lokalne tradycje, a dawna wieś jest rozpoznawalna jako miejsce o bogatej historii i silnym poczuciu wspólnoty.
Setna rocznica przyłączenia Gorzałkowa do Opoczna to nie tylko okazja do świętowania ale także moment refleksji nad historią i tożsamością regionu. Współczesne Opoczno łącząc w sobie miejski dynamizm z wiejskim dziedzictwem Gorzałkowa, jest przykładem harmonijnego współistnienia różnych tradycji.
Źródło: Opoczno – bądź na bieżąco
Zdj. Muzeum Regionalne w Opocznie
© 2019 URZĄD MIEJSKI W OPOCZNIE
SIEDZIBA URZĘDU MIEJSKIEGO W OPOCZNIE: STAROMIEJSKA 6, 26-300 OPOCZNO